- Σταυρανθή
- (Cruciferae). Οικογένεια ποωδών φυτών της τάξης των ροιαδωδών (δικοτυλήδονα). Χαρακτηρίζονται από τα άνθη τους, που έχουν τέσσερα ελεύθερα πέταλα, όμοια ή ελαφρά ανόμοια μεταξύ τους σε σταυροειδή διάταξη. Έχουν επίσης τέσσερα σέπαλα, έξι στήμονες, από τους οποίους οι δύο πιο κοντοί, ένα μόνο ύπερο με κοντό στύλο και δύο στίγματα. Η ωοθήκη είναι δίχωρη, χωρισμένη δηλ. με ένα διάφραγμα, και περιέχει πολυάριθμες σπερμοβλάστες. Τα φύλλα τους δεν έχουν παράφυλλα και η ρίζα τους είναι συχνά εξογκωμένη και κονδυλόμορφη. Πολυάριθμα είδη έχουν τμήματα εδώδιμα, όπως το λάχανο (βρασσική η λαχανώδης) με πολυάριθμες ποικιλίες, το κουνουπίδι (βρασσική η βοτρύτις), η ράπα ή ραίβα (βρασσική η νάπος), το ραπανάκι (ράφανος ο εδώδιμος), ή έχουν σπέρματα ελαιοφόρα όπως η ελαιοκράμβη (βρασσική η νάπος). Πολλά χρησιμοποιούνται ως αρωματικά όπως π.χ. οι ρίζες του φυτού κοχλιαρίδα η αρμορακϊα και τα σπέρματα του σιναπιού (σίναπις η μελανή). Δε λείπουν και τα είδη με διακοσμητικά άνθη, όπως πολλά που ανήκουν στα γένη: χείρανθος, ματθιόλη, αραβίδα, εσπερίδα, άλυσσο και ιβερίδα. Η ελληνική χλωρίδα περιλαμβάνει πάρα πολλά άγρια σταυρανθή, όπως η εροόκη, το σισύμβριο, το vaστούρτιο, το ράπιστρο, η δράβα, ο κορωνόπους, το λεπίδι, η λουναρία κ.ά. Από τα ζιζάνια, πολύ κοινό στην Ελλάδα είναι η καψέλλα η ποιμενοσακκοειδής, που έχει χαρακτηριστικούς τριγωνικούς καρπούς, και ονομάζεται και αγριοκαρδαμούδα.
O χείρανθος είναι διακοσμητικό φυτό με ωραία κίτρινα άνθη, που ανήκει στην οικογένεια Σταυρανθών.
Dictionary of Greek. 2013.